آموزش بورس و آموزش سرمایه گذاری در بورس

ابتدایی ترین قدم در آموزش بورس تعریف بورس است. در تعریف بورس، ساده ترین و مناسب ترین تعریفی که می توان برای آن بیان نمود این است که بورس یک بازار سرمایه ای است که در آن سهام شرکت های گوناگون دولتی و خصوصی بر مبنای ضوابط و قوانین مشخصی داد و ستد می گردد.

همچنین بورس محلی است برای گردآوری پس اندازهای بخش خصوصی (حقیقی و حقوقی) با هدف تأمین سرمایه لازم جهت انجام پروژه های بلندمدت دولتی و خصوصی. درواقع بورس فرصتی است برای مردم تا با سرمایه گذاری کردن پس انداز های خود از آن سود دریافت نمایند.

پیشنهاد همیار بورس : فیلتر نوسانگیری بورس

آموزش بورس – تاریخچه بورس

در این بخش از آموزش بورس به بررسی و مرور تاریخچه شکل گیری و سیر تکامل بورس در تاریخ جهان و ایران می پردازیم.

• تاریخچه بورس در جهان

زادگاه پیدایش بورس به قرن پانزدهم میلادی و شهر بوروژ (Bruges) بلژیک بازمی گردد. در آن زمان بازرگانان و تجار شهر بوروژ در میدانی به نام تربورس (TerBeurze) گردهم جمع می شدند و به داد و ستد کالاهای خود در این مکان می پرداختند.

دلیل نام گذاری این میدان این بود که این میدان مقابل خانه یک اشراف زاده ثروتمند به نام «واندِر بورس» قرار داشت. به تدریج از آن زمان به بعد، به مکان هایی که افراد در آنجا جمع می شدند و به داد و ستد کالا می پرداختند بورس می گفتند.

این مکان ها ابتدا در فضای آزاد و بدون سقف شکل می گرفت ولی به مرور زمان برای آنها مکان مشخص و مسقف ساخته شد.

نخستین مرکز معاملات بورس در جهان – ساختمان تاریخی بورس در بلژیک

پیشنهاد می کنم مقاله آموزش فیلتر نویسی در سایت مدیریت فناوری بورس را حتما مطالعه کنید

در ابتدای پیدایش بورس قواعد و قوانین خاصی بر آن حاکم نبود و این امر منجر شده بود که هر کالا و هر کسی بتواند وارد بورس شود و در آن فعالیت نماید اما با گذشت زمان برای آن قوانین و شرایط خاصی تنظیم گشت به طوریکه که تنها به افرادی که تاجر، صراف و دلال بودند اجازه ی حضور در بورس و معامله داده می شد.

اما به مرور زمان تالارهای بورس تغییر شکل داده و مسقف شدند تا معامله گران بتوانند به دور از مشکلات هوای آزاد به داد و ستد بپردازند. اهمیت این امر از آن جهت است که زمان مسقف سازی تالارهای بورس را به عنوان تاریخ رسمی تأسیس بورس اوراق بهادر در دنیا در نظر گرفته اند.

اگرچه سابقه فعالیت بورس بسیار پیش از این تاریخ بوده است. این مسقف سازی تالار بورس برای اولین بار در شهر « انورس » بلژیک در سال 1460 شکل گرفت که مبدا تآسیس بورس اوراق بهادار در نظر گرفته می شود همچنین با انتشار سهام شرکت کمپانی هند شرقی هلند در بورس شهر آمستردام در سال 1602 بورس اوراق بهادر رسمیت پیدا کرد.

البته باید یادآور گشت که سهام شرکت هند شرقی هلند اولین شرکتی نبود که سهام آن در بورس منتشر گردید بلکه 45 سال پیش از این تاریخ یعنی در سال 1553 میلادی شرکت «مسکووی» در روسیه اولین شرکتی بود که در بورس سهام آن منتشر گشت.

هم اکنون نیز بزرگترین بازار بورس در جهان هم از نظر حجم معاملات و هم از نظر ارزش معاملات بازار در جهان، بازار بورس نیویورک در آمریکا می باشد.

نمایی از بورس نیویورک

 

اکنون می توانید مقاله آموزش خطوط حمایت و مقاومت در بورس را مطالعه کنید

• تاریخچه بورس در ایران

اولین اقدامات برای تأسیس بورس در ایران به سال 1315 هجری شمسی باز می گردد. در این سال مطالعات اولیه ای توسط «ران لوترفِلد» که یک فرد بلژیکی بود در ایران آغاز گشت و اساسنامه داخلی آن تنظیم گردید اما پیش از اقدام برای اجرای عملی آن به دلیل وقوع جنگ جهانی دوم، این اقدام عملی 25 سال به تآخیر افتاد.

سرانجام در سال ۱۳۴۱ با تشکیل کمیسیونی در وزارت بازرگانی کشور، متشکل از نمایندگان دو وزارت خانه ی دارایی و بازرگانی و بانک توسعه‌ صنعتی و معدنی ایران تشکیل و موافقت‌‌نامه‌ اولیه تأسیس بورس سهام در این کمیسیون، تنظیم گشت.

در روزهای پایانی 1341، گروهی از بورس بروکسل به سرپرستی دبیر کل این بورس برای همکاری در تأسیس بورس ایران، به کشورمان دعوت شدند و سرانجام پس از گذشت چهار سال، در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب و برای اجرا از طرف وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ گشت.

حدود یک سال بعد از ابلاغ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار، در پانزدهم بهمن‌ماه سال ۱۳۴۶، بورس اوراق بهادار تهران با انجام چند معامله بر روی سهام شرکت بانک توسعه‌‌‌‌‌‌‍ صنعتی و معدنی که بزرگ‌ترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی در آن تاریخ کشور به حساب می‌رفت، رسما آغاز به کار نمود.

نشان سازمان بورس اوراق بهادار در ایران

پیشنهاد می کنم مقاله آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال بازار بورس را مطالعه کنید

بورس اوراق بهادار در ایران از زمان تأسیس تا اکنون فراز و نشیب های بسیاری را گذرانده است. از سال 1366 که بورس در ایران تأسیس گشت تاسال 1357 که انقلاب اسلامی در ایران رخ داد تعداد شرکت ها و موسسات پذیرفته شده در بورس از 10 بنگاه به 142 بنگاه افزایش یافت.

با پیروزی انقلاب اسلامی و با ملی شدن بسیاری از بانک ها، شرکت های بیمه ای و برخی صنایع کشور، تعداد بسیاری از این بنگاه های اقتصادی که در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده بودند از آن خارج شدند.

پس از آن تعداد شرکت های پذیرفته شده در بورس به 56 شرکت کاهش یافت. بازار بورس ایران در مدت هشت سال جنگ تحمیلی رکود شدید و چشم گیری را گذراند.

مقاله کاربردی آموزش کندل استیک در تحلیل تکنیکال اکنون در دسترس می باشد

مزایای بورس

تشکیل بورس و انجام معاملات سرمایه ای در بازار آن دارای مزایای مهمی از نظر اقتصادی در سطح خرد و کلان می باشد تعدادی از این مزایا به قرار زیر است:

1- ایجاد ارتباط بین عرضه کنندگان سرمایه با تقاضا کنندگان آن

2- تنظیم و نظارت بر معاملات بازار سرمایه

3- جلوگیری از نوسان شدید قیمت ها با قیمت گذاری بر روی سهام و اوراق بهادار

4- تشویق مردم به پس انداز کردن و به کارگیری پس انداز آنها در فعالیت های اقتصادی

5- تهیه ی سرمایه لازم برای اجرای پروژه های بخش دولتی و بخش خصوصی در کشور و…

انواع بورس

گام دیگر در آموزش بورس شناسایی انواع بورس است تا افراد بتوانند بورس مورد نظر خود را برای سرمایه گذاری پیدا کنند. در حال حاضر بورس های بسیاری در جهان وجود دارد که مهمترین و متداول ترین نوع آن بورس اوراق بهادر می باشد.

سایر بورس ها شامل بورس کالا، بورس ارز و بورس انرژی می باشد. در زیر به معرفی مختصر هر یک از این بورس ها خواهیم پرداخت.

• بورس اوراق بهادار

در بورس اوراق بهادار که معروف ترین نوع بورس می باشد، دارایی های مالی از قبیل سهام شرکت ها، اوراق مشارکت، اسناد خزانه و… مورد داد و ستد قرار می گیرد که در قسمت های قبلی در خصوص عملکرد و تاریخ پیدایش آن توضیح داده شد.

• فرابورس

فرا بورس ایران نوعی بازار بورس شبیه به بورس اوراق بهادار می باشد که در آن سهام شرکت‌هایی که بنا به دلایلی موفق به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران نمی‌شوند، مورد معامله قرار می‌گیرد.

این شرکت با مجوز از طرف شورای عالی بورس تأسیس گشته و زیر نظر سازمان بورس اوراق بهادار فعالیت می کند، تفاوتی که بین بازار بورس و بازار فرابورس وجود دارد این است که ورود به بازار فرابورس از نظر قوانین و شرایط آسان تر است فرابورس دارای پنج بازار به نام های بازار اول، بازار دوم، بازار سوم (عرضه)، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه می باشد.

پذیرش شرکت‌های سهامی عام در بازار اول و بازار دوم انجام می شود و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفا در بازار ابزارهای نوین مالی صورت می‌پذیرد.

همچنین بازار سوم جهت عرضه یکجا و پذیره‌نویسی اوراق بهادار است و بازار پایه به منظور درج و نقل و انتقال سهام شرکت‌هایی است که بر اساس الزام بند ب ماده 99 قانون برنامه پنجم توسعه، مشمول ثبت نزد سازمان بورس اوراق بهادار بوده و امکان پذیرش در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند.

• بورس کالا

بورس کالا به بازاری گفته می شود که در آن کالاهای خاصی داد ستد می گردد و این بازار به طور دائم برپا بوده و از قوانین خاصی تبعیت می کند. کالاهایی که در این بورس معمولا مورد معامله قرار می گیرد، مواد خام و مواد اولیه مانند: فلزات، پنبه، گندم، برنج و… می باشد. این کالاها پس از بررسی‌های دقیق و کارشناسانه و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه می‌ گردد. هر بورس کالایی معمولا با نام کالایی که در آن مورد معامله قرار می گیرد، نامگذاری می شود. مثل بورس سکه، بورس نفت و بورس گندم.و… . در بورس کالای ایران نیز کالاهایی همچون محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی و قراردادهای آتی سکه و… مورد داد و ستد قرار می گیرد.

• بورس ارز

در بورس ارز « Foreign Exchange» یا فارکس، همان طور که از نام آن پیداست، کار داد و ستد پول های رایج خارجی صورت می گیرد. این بورس در کشور ایران فعال نیست اما در سایر کشورها فعالیت چشمگیری دارد.

در این بازار ارزها در مقابل یکدیگر ارزش پیدا می کنند و به عبارت دیگر ارزش آن‌ها نسبت به یکدیگر تعیین می شود به این صورت که معامله ارز به معنی خرید هم‌زمان یک ارز و فروش ارز دیگر می باشد و ارزها همواره به‌صورت دوتایی معامله می‌شوند.

مانند یورو-دلار (EUR-USD). . معاملات بازار فارکس تا سال ۱۹۹۸ به وسیله تلفن صورت می‌گرفت و بعد از آن با به وجود آمدن نرم‌افزار متاترید « Meta Trader» بازار به ‌صورت عام گسترش پیدا کرد و از آن‌ زمان به بعد نحوه‌ی برقراری ارتباط با بازار ارز در جهان از طریق این نرم‌افزار می باشد.

معامله گران قدیمی این بورس بانک‌ها بودند، اما هم اکنون، کلیه افراد ( اعم از حقیقی و حقوقی ) به بازار بورس ارز دسترسی داشته و در آن به معامله می‌پردازند. البته هنوز هم بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف دنیا بیشترین اثرگذاری را در این بازار ایفا می‌کنند.

• بورس انرژی

در نهایت بورس انرژی قرار دارد که به‌تازگی تأسیس ‌شده است و در آن، حامل‌های انرژی خرید و فروش می گردد. هدف از ایجاد این بازار بورس ایجاد بازاری شفاف، کارآمد، با نقد شوندگی و رقابت پذیری بالا، جهت رفع انحصار و کشف عادلانه قیمت حامل های انرژی است.

در واقع بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور جهت عرضه محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ، حق آلودگی و سایر حامل‌های انرژی شکل گرفته است.

فعالیت های عملیاتی این بورس به منظور مرتفع سازی نیازهایی چون خرید و فروش منابع انرژی، تامین مالی برای تولیدکنندگان و تامین منابع انرژی برای توزیع کنندگان و مصرف کنندگان است.

معامله در بورس

برای معامله هر شخص حقیقی و حقوقی در بازار بورس دو شرط قانونی لازم است: 1- داشتن یک کارگزار رسمی (کارگزار در واقع واسط بین معامله‌گر و بازار بورس می‌باشد). 2- داشتن کد معاملاتی

تحلیل بازار بورس

مهمترین گام در آموزش بورس تحلیل آن است. برای اینکه یک معامله گر بتواند عملکرد مطلوبی در بازار بورس داشته باشد و از زیان دیدن پیشگیری نماید؛ لازم است که بتواند رفتار بازار را پیش بینی و تحلیل نماید تحلیل بازار از دو شکل میسر می باشد یکی تحلیل بنیادین و دیگری تحلیل تکنیکال می باشد.

تحلیل بنیادین بازار بورس

تحلیل بنیادین در آموزش بورس، تحلیلی است که از طریق بررسی صورت های مالی یک شرکت یعنی ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت سرمایه انجام می گیرد و وضعیت عملکردی و موقعیتی آن شرکت را در صنعت و نسبت به رقیبان توصیف کرده و آینده آن شرکت را پیش بینی می کند.

اما به جز این صورت های مالی آنچه که یک تحلیلگر باید مور توجه قرار دهد جنبه‌های نامشهود مانند کیفیت مدیریت و سهم بازار است. همچنین داشتن اطلاعات کامل در خصوص جهت بازار و روند صنعت، تصویر کامل‌تری را برای تحلیل به تحلیلگر ارائه می‌ دهد.

در تحلیل بنیادین وضعیت یک شرکت به دو بخش کمی و کیفی تقسیم می شود که در نظر گرفتن هر دو بخش آن برای تحلیل بنیادی ضروری می باشد که در زیر به تعریف این دو بخش می پردازیم.

بخش کمی

بخش کمی قابل‌اندازه‌گیری هست و شامل مشخصات عددی در مورد یک عملیات تجاری در شرکت می باشد. این بخش از طریق صورت‌‌های مالی یک شرکت، به دست می‌آیند. این صورت‌های مالی، درآمدهای کوتاه‌مدت و میان مدت، نقدینگی و دارایی‌ها، سود و زیان و… را نشان می‌دهند.

مهمترین صورت های مالی که در تحلیل بنیادین به کارگرفته می شوند شامل ترازنامه و صورت سود و زیان است.

ترازنامه:

ترازنامه صورت مالی است که توانایی شرکت در برقراری تعادل بین دارایی‌های شرکت و میزان بدهی‌ های آن شرکت به سایر نهادهای مختلف را در آن می توان مشاهده کرد.

صورت سود و زیان:

صورت سود و زیان یا صورت‌حساب درآمد، صورتی است که در آن میزان درآمد و مخارج شرکت در یک دوره زمانی معیین به چشم می خورد. و تحلیلگر می تواند با بررسی این صورت مالی متوجه گردد که شرکت در این دوره زمانی سودی کسب نموده است یا زیان حاصل کرده است.

بخش کیفی

بخش کیفی در تحلیل بنیادین به بخش های نامشهود یک شرکت گفته می شود که تحلیل گر باید آنان را در نظر بگیرد مانند : مدل کسب و کارشرکت، فعالیت های اصلی شرکت، مزیت رقابتی شرکت و شفافیت صنعتی که شرکت در آن فعالیت می کند.

یک سرمایه‌گذار باید در رابطه با صنعت و حوزه فعالیتی که تمایل به سرمایه‌گذاری در آن را دارد اطلاعات کافی داشته باشد.

تحلیل تکنیکال بازار بورس

تحلیل دیگری که در آموزش بورس معامله گر باید بداند، تحلیل تکنیکال است. تحلیل تکنیکال، یک نوع از تحلیل در بازار های مالی به ویژه بورس اوراق بهادار است که به منظور پیش بینی رفتار خریداران و فروشندگان، مبتنی بر داده های گذشته همچون قیمت و تغییرات آن، حجم معاملات و … استفاده می گردد.

این نوع تحلیل در همه بازار هایی که بر اساس عرضه و تقاضا فعالیت می کنند کاربرد دارد، از جمله این بازار ها می توان به بازارطلا، سکه، فلزات گران بها، ارز، مسکن و… اشاره کرد.

تحلیلگران تکنیکال بر خلاف تحلیلگران بنیادی به تعیین ارزش ذاتی سهم نمی پردازند، بلکه آنها با توجه به نمودارهای قیمت و تحلیل و تفسیر آنها رفتار آتی قیمت سهم را پیش بینی می کند.

«قیمت همه‌چیز است!» این عبارت بیان کننده دو مفهوم در تحلیل تکنیکال است که : 1- قیمت تنها چیزی است که باید مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد، 2- قیمت بیان کننده ی تمام خصوصیات و اثرات عرضه و تقاضا در گشته می باشد.

تحلیلگران بنیادین بر این باورند که بازار دارای روندهای معینی است. به این معنا که بازار از روندهای صعودی و نزولی خاصی پیروی می‌کند؛ به عبارت دیگر روند صعودی به صورت مداوم افزایش‌ یافته و قله‌ها را در خود ایجاد می کند و روندهای نزولی دره‌های قیمتی را به وجود می آورد.

تحلیل تکنیکال بر سه پایه اساسی قرار دارد:

1- نمودارها این قابلیت را دارند که همه چیز در آنها مشاهده گردد.

2- قیمت ها بر مبنای روند خاصی حرکت می کنند.

3- تاریخ تکرار می شود.

تحلیل تكنیكال به دو نوع تحلیل تکنیکال ذهنی و تحلیل تکنیکال عینی تقسیم می شود. که در زیر به توضیح هر یک از این دو بخش خواهیم پرداخت.

تحلیل تكنیكال ذهنی ( Subjective Technical Analysis)

این نوع تحلیل همان طور که از نامش پیداست یک تحلیل ذهنی و شخصی می باشد و ممکن است برداشت افراد در این نوع تحلیل بسیار با یکدیگر متفاوت باشد.

به عبارت دیگر این نوع تحلیل براساس مشاهداتی صورت می گیرد که هر فرد پس از دیدن آن با توجه به دانش و فهم خود می تواند یک برداشت کاملا متفاوت نسبت به سایر افراد ارائه نماید. بارزترین نمونه این نوع تحلیل تکنیکال را می توان در الگوهای کلاسیک مشاهده نمود.

تحلیل تكنیكال عینی ( Objective Technical Analysis)

در این نوع تحلیل تکنیکال مفاهیم بر مبنای محاسبات کمی و ریاضی صورت می گیرد و تفسیر همه تحلیگران از این نوع تحلیل یکسان است. برای نمونه وقتی بیان می شود که قیمت سهام بالای پارامتر معینی رفته است، این حرف دقیق است و همه تحلیگران آن را می پذیرند.

در صورتیکه از فیلترهای بورس استفاده می کنید می توانید فیلتر طلایی بورس شامل 5 فیلتر طلایی را دانلود نمایید. 

پیشنهاد همیار بورس : محصول فیلتر نوسانگیری بورس + 4 اندیکاتور نوسانگیری

جمع بندی

آنچه که در آموزش بورس فراگرفتیم این است که؛ بورس یک بازار سرمایه ای است که در آن سهام شرکت های گوناگون دولتی و خصوصی بر مبنای ضوابط و قوانین مشخصی داد و ستد می گردد و فرصتی را فراهم می کند تا اشخاص حقیقی و حقوقی سرمایه ها و پس اندازهای خود را به این بازار برده و با هدف کسب سود سهام شرکت های مختلف را داد و ستد نمایند.

بازار بورس انواع مختلفی دارد که مهمترین آن بورس اوراق بهادار است سایر بورس ها شامل بورس کالا، بورس ارز و بورس انرژی می باشد. برای معامله هر شخص حقیقی و حقوقی در بازار بورس یک کارگزار رسمی و کد معاملاتی لازم است.

همچنین برای اینکه یک معامله گر بتواند عملکرد مطلوبی در بازار بورس داشته باشد و از زیان دیدن پیشگیری نماید؛ لازم است که بتواند رفتار بازار را پیش بینی و تحلیل نماید تحلیل بازار از دو طریق میسر می باشد یکی تحلیل بنیادین و دیگری تحلیل تکنیکال است.

تحلیل بنیادین تحلیلی است که از طریق بررسی صورت های مالی یک شرکت یعنی ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت سرمایه انجام می گیرد و وضعیت عملکردی و موقعیتی آن شرکت را در صنعت و نسبت به رقیبان توصیف کرده و آینده آن شرکت را پیش بینی می کند. و تحلیل تکنیکال مبتنی بر داده های گذشته همچون قیمت و تغییرات آن، حجم معاملات و … می باشد.

بیشتر بخوانید

فیلتر های کاربردی و مهم دیده بان بورس

آموزش پولبک در تحلیل تکنیکال بازار بورس (Pullback)

انواع روش های تحلیل تکنیکال در بورس

واگرایی در بورس – شناسایی واگرایی در اندیکاتورها