معامله گران سهام در بورس اوراق بهادار برای موفقیت در خرید و فروش سهم در این بازار باید به تحلیل، روش ها و استراتژی های مختلفی مسلط باشند تا بتوانند به وسیله تحلیل صحیح بازار در شرایط گوناگون بهترین تصمیم را بگیرند. یکی ار این روشها تحلیل زمانی در تحلیل تکنیکال می باشد.
یکی از تحلیل هایی که باید معامله گران به ویژه معامله گران تازه کار به آن مسلط باشند توجه به تغییرات قیمتی سهم در دوره های زمانی گوناگون، شناسایی الگوهای رفتاری آنها، تفسیر این دوره ها و سرانجام گرفتن تصمیمات مناسب برای خرید و فروش سهم در بورس اوراق بهادار است.
این نوع از تحلیل ها در تحلیل تکنیکال با عنوان تحلیل زمانی در تحلیل تکنیکال مطرح می گردد. ما در این مقاله قصد داریم تا به معرفی تحلیل زمانی، ابزار های تحلیلی آن و تفسیر آن بپردازیم.
پیشنهاد ویژه : محصول پکیج طلایی بورس (شامل کلیه محصولات)
تعریف تحلیل زمانی در تحلیل تکنیکال :
تحلیل زمانی در تحلیل تکنیکال که نام کامل آن دوره های زمانی فیبوناچی یا Fibonacci Time Zones است تقریبا مانند تحلیل های قیمتی بوده و تنها فرقی که میان این دو تحلیل وجود دارد این است که در تحلیل زمانی واحدهای زمان جایگزین واحدهای قیمت می گردند.
در تحلیل زمانی یک نمودار، به منظور تعیین زمان های حمایت و مقاومت آینده در نمودار ( به صورت دقیق )، از نسبت های فیبونانچی و اندازه گیری مدت زمان روندهای صورت گرفته در نمودار استفاده می شود. در واقع در تحلیل زمانی نیز همچون تحلیل های قیمتی نسبت های فیبونانچی ( 2/38 ، ۵۰ ، 8/61 ، ۱۰۰ ، 8/161 ، 8/261 ) به کار برده می شوند.
در تحلیل قیمت در زمان افزایش و یا کاهش قیمت سهم از A به B و نیز شروع اصلاح قیمتی سهم به منظور یافتن سطوح قیمتی، ابزارهای فیبوناچی مورد استفاده قرار می گیرد و به طور معمول در مقایسه با دیگر سطوح قیمتی سهم، از احتمال پایان اصلاح بیشتری برخوردار می باشد.
در حقیقت در مورد تحلیل زمانی نیز همین عملیات انجام شده است. تنها تفاوتی که در این مورد می توان نام برد آن است که نسبت های فیبوناچی در واحد زمان مورد استفاده قرار گرفته است.
در نتیجه از این طریق می توان زمان هایی که در مقایسه با دیگر زمان ها دارای احتمال پایان اصلاح بیشتری بوده را مشخص نمود. پس می توان گفت نسبت های زمانی همچون نسبت های قیمتی سطوح حمایت و مقاومت برای سهم را مشخص می کند.
در واقع می توان گفت یک تحلیل زمانی بدست آمده در مورد یک سهم در بازار بورس اوراق بهادار، بیانگر این مطلب است که این سهم در فروردین سال 99 با کاهش شدید قیمت مواجه می شود؛ به طوری که قیمت سهم مورد نظر در این بازه از زمان در کمترین میزان خود قرار خواهد گرفت.
این نتیجه را ما با تحلیل نوسانات پیشین حاصل کرده ایم از سوی دیگر نیز بر اساس نتایج همین تحلیل صورت گرفته، تهیین گردیده که قیمت آن سهم در آبان ماه سال 99 با رشد مناسبی رو به رو خواهد گشت ; این رشد تا حدی بالا خواهد رفت که حتی ممکن است باعث گرد قیمت دو برابر بشود.
حال در چنین شرایطی از آن جایی که اطلاع داریم سهم مدنظر ما در فرودین سال 99 با کاهش قیمت رو به رو خواهد گشت، نسبت به خرید آن سم در این بازه اقدام خواهیم نمود.
سپس از آن جایی که پیشبینی میکنیم قیمت سهم ما در آبان ماه سال 99 با افزایش رو به رو خواهد گشت، سعی میکنیم سهم خریداری شده را تا آن مدت نگه داریم و در زمان مناسب که به سود خوبی دست خواهیم یافت، نسبت به فروش آن سهم، اقدام نماییم.
پیشنهاد می کنم مقاله آموزش امواج الیوت در تحلیل تکنیکال (elliott wave) را مطالعه کنید
مهمترین عوامل برای موفقیت در یک تحلیل زمانی فیبوناچی :
- مشاهده نمودار های قیمتی یک سهم
مهمترین اصل در تحلیل زمانی فیبوناچی، توجه به نمودار های قیمتی سهم مورد نظر است; دلیل این امر آن است که این نمودارها، اطلاعات نهفتهی بسیار بااهمیتی را در خود جای داده اند که میتوانند، معامله گران را برای کسب سودی مناسب، کمک کنند.
- آشنایی و استفاده از ابزار های تحلیل زمانی نظیرGolden Ration Fibonacci، RET و …
- تعیین و تعریف بک الگوی رفتاری برای یک سهم خاص
بدین گونه که تعیین کنید عملکردها و عکسالعملهای یک سهم در برابر حوادث و اتفاق های گوناگون به چه صورتی می باشد; تا برین اساس با یافتن این الگو، بتوانید عملکرد های احتمالی بعدی آن را تا حدودی تعیین نمایید.
- بررسی عملکرد های گوناگون یک سهم در دوره های زمانی گوناگونی در یک سال
- بررسی عملکرد های گوناگون یک سهم در دوره های زمانی گوناگونی در یک ماه
پیشنهاد می کنم حتما مقاله چگونه نوسان گیری کنیم؟ – نوسانگیری حرفه ای در بورس را مطالعه نمایید
مناطق زمانی فیبوناچی
مناطق زمانی فیبوناچی یک شاخص فنی مبتنی بر زمان است. شاخص معمولاً با نوسان زیاد یا پایین نوسان در نمودار شروع می شود. خطوط عمودی سپس به سمت راست گسترش می یابند ، مناطقی از زمان را نشان می دهند که می تواند منجر به نوسان قابل توجه دیگر ، زیاد یا معکوس شود. خطوط عمودی ، که مطابق با زمان در محور x یک نمودار قیمت هستند ، بر اساس اعداد فیبوناچی است.
نکاتی در خصوص مناطق زمانی فیبوناچی :
- مناطق زمانی فیبوناچی خطوط عمودی هستند که مناطق بالقوه ای را نشان می دهند که در آن نوسان زیاد ، کم یا معکوس رخ می دهد.
- مناطق زمانی فیبوناچی ممکن است نقاط معکوس دقیق را نشان ندهند. آنها مناطقی هستند که باید از آن آگاه باشید.
- مناطق زمانی فیبوناچی فقط مناطق بالقوه از نظر زمانی مهم هستند را نشان می دهد. مناطق زمانی فیبوناچی هیچ توجهی به قیمت نمی شود. منطقه می تواند یک مینور بالا یا پایین یا یک سطح قابل توجهی بالا یا پایین را مشخص کند.
- مناطق زمانی فیبوناچی بر اساس دنباله شماره فیبوناچی است که به ما نسبت طلایی می دهد. این نسبت در طبیعت و معماری یافت می شود.
پیشنهاد می کنم مقاله نوسان گیری در بورس چیست؟ | مفهوم نوسانگیری را مطالعه نمایید
نحوه محاسبه مناطق زمانی فیبوناچی :
مناطق زمانی فیبوناچی به فرمولی احتیاج ندارند ، اما به درک اعداد فیبوناچی نیازمند است. در دنباله اعداد فیبوناچی ، هر عدد متوالی مجموع دو عدد آخر است. دنباله مانند این 0 ، 1 ، 2 ، 3 ، 5 ، 8 ، 13 ، 21 ، 34 ، 55 ، 89 ، 144 و … شروع می شود.
مناطق زمانی فیبوناچی اعدادی هستند که به زمان اولیه انتخاب شده اضافه شده اند. فرض کنید تاریخ شروع اول شهریور انتخاب شده است ، این زمان را (0) در نر گرفته می شود.
اولین خط عمودی منطقه زمانی فیبوناچی در جلسه معاملاتی بعدی ( 1 ) ظاهر می شود، جلسه بعدی بعد از آن که همان جلسه دوم است ( 2 ) ، سپس سه ( 3 ) ، سپس پنج روز بعد ( 5 ) ، سپس هشت روز بعد ( 8 ) ظاهر می شود. ، و غیره
در صورت اضافه کردن مناطق زمانی فیبوناچی ، می توان از پنج شماره اول اجتناب کرد ، زیرا وقتی تمام خطوط عمودی با هم بسته می شوند ، این نشانگر به خصوص قابل اطمینان نیست. بنابراین ، برخی از معامله گران پس از نقطه شروع کار ، خطوط عمودی خود را از 13 یا 21 دوره شروع می کنند.
برخی از سیستم عامل های نمودار به شما امکان می دهند تا نقطه شروع ( 0 ) و اولین نقطه ( 1 ) خود را انتخاب کنید. این بدان معناست که شما می توانید انتخاب کنید که مدت زمان (1) چه مقدار را نشان می دهد. اعداد بعدی در دنباله با زمان انتخاب شده مطابقت دارند.
پیشنهاد می کنم مقاله آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال بازار بورس را حتما مطالعه کنید
اهمیت مناطق زمانی فیبوناچی :
شناسایی یک نقطه شروع، یک عنصر مهم اما ذهنی در استفاده از مناطق زمانی فیبوناچی است. تاریخ یا دوره انتخاب شده باید یک موضوع نسبتاً مهم باشد و یک نقطه بالا یا پایین را نشان دهد.
هنگامی که این شاخص در این تاریخ یا دوره اعمال می شود ، خطوط عمودی در سمت راست نقطه شروع ظاهر می شوند. خط اول یک دوره بعد از نقطه شروع ظاهر می شود ، خط بعدی دو دوره پس از آن ظاهر می شود و غیره.
همانطور که در بخش نحوه محاسبه نشان داده شده است ، به طور معمول چند منطقه اول نادیده گرفته می شوند ، زیرا آنها در اطراف نقطه شروع خوشه می شوند. خطوط عمودی که از فاصله زمانی 13 یا بیشتر فاصله دارند ، معتبرتر هستند.
مناطق زمانی فیبوناچی اساساً به ما می گویند که پس از صعودی یا نزولی شدن روند سهم ، ممکن است تغییر روند صعودی یا نزولی دیگری در دوره های 13 ، 21 ، 55 ، 89 ، 144 ، 233 … بعد از نقطه اولیه رخ دهد.
باید این نکته مهم را بیان کرد که مناطق زمانی مربوط به قیمت نیستند ، بلکه فقط زمان را نشان می دهند. بنابراین ، مناطق زمانی ممکن است دارای رده های پایین یا پایین تر، یا بالا و بالاتر باشند (ترتیب و نسبت را نشان دهند نه میزان را) ، یا ممکن است موارد قابل توجهی را نشان دهند.
همچنین روند قیمتی سهم ممکن است مناطق زمانی را کاملاً نادیده بگیرد. اگر این اتفاق چندین بار رخ دهد ، قیمت به مناطق زمانی فیبوناچی پایبند نیست ، بنابراین انتخاب یک نقطه شروع متفاوت ممکن است نتایج بهتری را به شما ارائه دهد. همچنین ممکن است مناطق زمانی فیبوناچی برای یک کالا یا دارایی مشخص کاربرد چندانی نداشته باشند.
از مناطق زمانی فیبوناچی می توان برای تأیید معاملات یا تحلیل استفاده کرد. به عنوان مثال ، اگر قیمت به یک منطقه حمایتی و همچنین یک منطقه زمانی فیبوناچی نزدیک شده است، و سپس قیمت سهم با برخورد به سطح حمایت روند صعودی در پیش می گیرد و قیمت سهم افزایش می یابد، این دو روش یکدیگر را تأیید می کنند.
نکته بسیار مهمی که باید در این خصوص دانست این است که مناطق زمانی فیبوناچی تنها بیان می کنند که قیمت یک سهم می تواند افزایش یا کاهش یابد. بنابراین شکل دیگری از تجزیه و تحلیل برای ارزیابی میزان افزایش یا کاهش قیمت لازم است ، زیرا مناطق زمانی فیبوناچی میزان افزایش یا کاهش قیمت سهم را نشان نمی دهد.
قیمت ممکن است پایین بیاید و سپس به میزان قابل توجهی افزایش یابد ، یا ممکن است فقط به طور موقت قبل از سقوط به نرخ جدید افزایش یابد.
پیشنهاد می کنم از فیلتر های کاربردی و مهم دیده بان بورس بازدید کنید
پیام های مناطق زمانی فیبوناچی :
شناسایی یک نقطه شروع یک عنصر مهم اما ذهنی در استفاده از مناطق زمانی فیبوناچی است. تاریخ یا دوره انتخاب شده باید یک موضوع نسبتاً مهم باشد و نشان دهنده یک نقطه بالا یا پایین باشد.
هنگامی که این شاخص در این تاریخ یا دوره اعمال می شود ، خطوط عمودی در سمت راست نقطه شروع ظاهر می شوند. خط اول یک دوره بعد از نقطه شروع ظاهر می شود ، خط بعدی دو دوره پس از آن ظاهر می شود و غیره.
همانطور که در بخش نحوه محاسبه بیان شده است ، به طور معمول چند منطقه اول نادیده گرفته می شوند ، زیرا آنها در اطراف نقطه شروع خوشه می شوند. خطوط عمودی که از فاصله زمانی 13 یا بیشتر فاصله دارند ، معتبرتر هستند.
پیشنهاد می کنم مقاله آموزش پولبک در تحلیل تکنیکال بازار بورس (Pullback) را مطالعه کنید
تفاوت بین مناطق زمانی فیبوناچی و معکوس فیبوناچی :
مناطق زمانی فیبوناچی خطوط عمودی هستند که دوره های زمانی آینده را نشان می دهند که در آن قیمت می تواند یک دوره بالا ، پایین یا معکوس باشد. معکوس فیبوناچی مناطقی را نشان می دهد که قیمت ممکن است به پایین یا پایین تر بازگردد. این تلاقی ها براساس قیمت هستند و بر اساس شماره های فیبوناچی ، مناطق حمایت یا مقاومت را فراهم می کنند.
محدودیت های استفاده از مناطق زمانی فیبوناچی :
مناطق زمانی فیبوناچی یک شاخص ذهنی هستند؛ به این دلیل که نقطه شروع انتخاب شده توسط معامله گران متفاوت خواهد بود. همچنین ، از آنجا که برخی از سکوهای نمودار به معامله گر اجازه می دهند تا انتخاب کند که چه مدت (1) را نشان می دهد ، این موضوع بیشتر بر ذهنیت می افزاید و ممکن است سودمندی شاخص را در کل از بین ببرد.
در صورت تنظیم صحیح ، این شاخص ممکن است مناطقی از زمان تعیین قیمت را نشان دهد که قیمت آن بالا یا پایین باشد. با این وجود ممکن است اینها اوج یا قعر یا جزئی باشد. مناطق زمانی هیچ اطلاعاتی درباره میزان حرکت قیمت ها ارائه نمی دهند. آنها همچنین به ندرت تاریخ نقطه عطف دقیق را مشخص می کنند. با این کار تشخیص اینکه آیا شاخص در واقع پیش بینی کننده است یا اینکه به صورت تصادفی در نزدیکی برخی از نقاط معکوس ظاهر می شود ، کار را دشوار می کند.
نکته ای که بسیار باید به آن توجه کرد این است که این نشانگر نباید به تنهایی استفاده شود. آن را با تجزیه و تحلیل روند و قیمت و همچنین سایر شاخص های فنی و یا تحلیل بنیادی ترکیب کنید.
پیشنهاد می کنم مقاله واگرایی در بورس – شناسایی واگرایی در اندیکاتورها را حتما مطالعه کنید
ابزارهای تحلیل زمانی :
برای تحلیل زمانی روند یک سهم در بورس اوراق بهادار ابزار هایی وجود دارد که به کمک این ابزار ها تحلیل زمانی صورت می گیرد و بدون این ابزار ها تحلیل زمانی ممکن نیست. ابزارهای تحلیل های زمانی عبارتند از
- ریتریس زمانی داخلی یا Retracement که با نماد (ret ) نمایش داده می شود.
- ریتریس زمانی خارجی یا Extension که با نماد ( EXT ) نمایش داده می شود.
- نسبت سیکل زمانی یا Time Cycle Ratio که با نماد ( TCR ) نمایش داده می شود.
- تصویرسازی تناوب های زمان Alternate Time Projection که با نماد ( ATP ) نمایش داده می شود.
حال به توضیح هر یک از این ابزار ها در تحلیل تکنیکال خواهیم پرداخت.
1 – ریتریس زمانی داخلی:
در تحلیل قیمتی هرگاه قصد داشتیم اصلاح قیمتی را بررسی کنیم از فیبوناچی « ریتریسمنت » استفاده میکردیم برای تحلیل زمانی نیز از ریتریسمنت زمانی استفاده میکنیم. بدین منظور اگر در روند یک سهم بخواهیم بدانیم در چه درصدی از زمان، یک منطقه از روند سهم توانسته است منطقه دیگری از سهم را اصلاح کند ( که منجر به صعودی یا نزولی شدن روند سهم می گردد ) فیبوناچی زمانی دونقطهای (ریتریسمنت) را از ابزار های تکنیکال خود پیدا کرده و آن دو منطقه مورد نظر را انتخاب میکنیم. و از یک سقف به کف و یا از یک کف به سقف رسم می کنیم.
پیشنهاد می کنم حتما مقاله آموزش چنگال اندروز در تحلیل تکنیکال بورس را مطالعه کنید
برای اینکه این موضوع را بهتر بفهمید آن را با یک مثال ساختگی بیان می کنیم
فرض کنید با کمک ابزار ریتریس زمانی داخلی بین دو نقطه الف و ب را در روند سهمی انتخاب کردیم، تا سطوح زمانی برای نقطه ج را پیدا کنیم. با اعمال این ابزار، او به ما نشان می دهد که این اصلاح در یکی از سطوح ۳۸٫۲ یا ۵۰ و یا ۶۱٫۸ درصد که به طور فرض در تاریخ های 2 اسفند، 10 اسفند و یا 19 اسفند ماه به پایان خواهد رسید.
پس از آن مشاهده می کنیم که دقیقاً از سطح ۶۱٫۸ ( 19 اسفند ) درصد زمانی این اصلاح به پایان رسیده است و روند قیمتی تغییرکرده است. به عبارت دیگر در تغییر روندی که داشته ایم یعنی بین ۲ نقطه الف و ب تعداد ۵۳ کندل وجود دارد که ۶۱٫۸ درصد این تعداد برابر ۳۳ کندل می شود که تعداد کندل های مسیر اصلاح تا نقطه ج را نشان می دهد. این ریتریسمنت برای نسبتهای زیر صد کاربرد دارد
مثلاً در تصویر زیر که شاخص کل بورس یک سهم را نشان میدهد اگر در موج 1 ریتریس زمانی رسم کنیم، میبینیم که در 0.618 ( موج 2 ) فیبوناچی زمانی هنوز نتوانسته است 0.382 قیمت سهم را اصلاح کند؛ بنابراین مشخص می گردد که در آن دوره قدرت فروشندگان و توان عرضه آنان بسیار کمتر از قدرت خریداران و توان تقاضای آنان بوده است و همانطور که مشاهده میکنید بعدازآن موج 3 بزرگ، خودنمایی کرده است.
پیشنها می کنم حتما مقاله آموزش کندل استیک در تحلیل تکنیکال را مطالعه کنید
2-ریتریس زمانی خارجی :
برای استفاده از این ابزار نیز از همان فیبوناچی دونقطهای استفاده میکنیم )سقف-کف یا کف-سقف) با این تفاوت که نسبتهای زمانی 100 و 161.8 درصد برای ما مهم هستند.
همچنین این ابزار وقتی به عنوان اکستنشن زمانی کاربرد پیدا میکند که بازار کف یا سقف جدیدی تشکیل دهد. مثلاً در تصویر زیر میبینید که اکتنشن زمانی الف و ب به چه زیبایی در زمانهای 100 (1) و 161.8 (2) و 261.8 (3) درصد به ترتیب سقف، کف و کف تشکیل داده است.
پیشنهاد می کنم مقاله پرایس اکشن در بورس چیست؟ را مطالعه نمایید
3-نسبت سیکل زمانی
این ابزار هم مانند دو فیبوناچی ریتریسمنت و اکستنشن است یعنی از دونقطه برای رسم استفاده میشود با این تفاوت که از دو کف یا دو سقف برای پیدا کردن نقطه اکسترمم بعدی استفاده میکند. برای مثال از دو سقف (الف و ب) برای به دست آوردن زمان کف (1) و سقفهای بعدی ( 2و 3) استفاده شده است.
پیشنهاد می کنم حتما مقاله آموزش ابر ایچیموکو در تحلیل تکنیکال | ابر ایچیموکو چیست؟ را مطالعه کنید
4-تصویرسازی تناوب های زمان
این ابزار مانند ابزار پروجکشن قیمتی میباشد. از سه نقطه (کف-سقف-کف) یا (سقف-کف-سقف) برای به دست آوردن زمان ماژور بعدی استفاده میکند. یکی از کاربردهای مهم این ابزار مشخص کردن زمان پایان الگوهای هارمونیک میباشد.
مثلاً در تصویر زیر با استفاده از ابزار پروجکشن زمانی در نقاط الف- ب- ج کف بعدی دقیقاً در زمان 100 (1) پروجکشن اتفاق افتاده است و همچنین در 161.8 (2) و 261.8 (3) درصد نمودار واکنشهای جالبی را داشته است.
پیشنهاد می کنم مقاله الگوهای هارمونیک در تحلیل تکنیکال را مطالعه کنید
پیشنهاد ویژه همیار بورس : محصول فیلتر نوسانگیری بورس + 4 اندیکاتور نوسانگیری
جمع بندی :
تحلیل زمانی در تحلیل تکنیکال تقریبا مانند تحلیل های قیمتی می باشد. در تحلیل زمانی یک نمودار، به منظور تعیین زمان های حمایت و مقاومت آینده در نمودار ( به صورت دقیق )، از نسبت های فیبونانچی و اندازه گیری مدت زمان روندهای صورت گرفته در نمودار استفاده می شود.
در واقع در تحلیل زمانی در تحلیل تکنیکال مانند تحلیل های قیمتی از نسبت های فیبونانچی استفاده می شود. مناطق زمانی فیبوناچی یک شاخص فنی مبتنی بر زمان است.
نکته بسیار مهم این است که مناطق زمانی فیبوناچی بیان می کنند قیمت یک سهم می تواند افزایش یا کاهش یابد. بنابراین شکل دیگری از تجزیه و تحلیل برای ارزیابی میزان افزایش یا کاهش قیمت لازم است.
این مقاله از سری مقالات تحلیل تکنیکال با نام تحلیل زمانی در تحلیل تکنیکال بود. امیدواریم از این مقاله در تحلیل های خود استفاده کنید.